Een case study naar de relatie tussen zelfroosteren en verschillende werkattitudes bij verpleegkundigen op Intensieve Zorgen
Saey Sayah, 2022
De Belgische gezondheidszorg wordt geconfronteerd met een groeiend personeelstekort, waardoor er behoefte is aan innovatieve oplossingen om dit aan te pakken. Het is essentieel dat zorgorganisaties worden gestimuleerd om de nadruk te leggen op het verbeteren van het welzijn van verpleegkundig personeel. Een mogelijke benadering is het vergroten van de autonomie van verpleegkundigen, wat kan worden bereikt door middel van flexibele roostermethoden. Flexibele roostermethoden verwijzen naar methoden waarbij het personeel mate van inspraak heeft in hun werkuren, variërend van gedeeltelijke tot volledige controle. Een specifieke benadering is zelfroosteren, waarbij de verantwoordelijkheid voor het opstellen van een werkrooster wordt verschoven van de werkgever naar de werknemers. Ondanks tegenstrijdig en beperkt onderzoek naar deze benadering, beoogt deze studie het zelfroosterproces op twee afdelingen Intensieve Zorgen (IZ) in een ziekenhuis die al geruime tijd zelfroosteren in kaart te brengen en het effect ervan op de werkattitudes van verpleegkundigen te onderzoeken. Deze werkattitudes worden op individueel, groeps- en organisatieniveau benaderd, waarbij ook de heersende leiderschapsstijl, werkcultuur en -structuur van de afdelingen IZ in overweging worden genomen. Er werd eerst een vragenlijst afgenomen bij 47 verpleegkundigen werkzaam op twee afdelingen IZ in één ziekenhuis. Vervolgens werden de resultaten uit de vragenlijsten getoetst en werden nieuwe inzichten verkregen door middel van een focusgroep. De waardering die verpleegkundigen gaven aan het zelfroosteren was een significante voorspeller van jobtevredenheid en werk-privébalans. Ook tijdens de focusgroep benadrukten de deelnemers dit fenomeen. Eveneens kan zelfroosteren de relaties tussen teamleden onderling en hun leidinggevende negatief beïnvloeden. Tot slot speelt de leidinggevende een cruciale rol in het zelfroosterproces. Hoewel er veel verantwoordelijkheid en autonomie aan de medewerkers wordt gegeven, wordt er verwacht dat de leidinggevende een empowerende rol op zich neemt om het personeel te ondersteunen en te stimuleren. Het is van groot belang dat zorgmanagers zich bewust zijn van de impact van het zelfroosterproces op de groepsdynamiek en dat zij hierop inspelen. Het aanpassen van de leiderschapsstijl, het bevorderen van communicatie en betrokkenheid, en het bieden van ondersteuning aan verpleegkundigen kunnen bijdragen aan een succesvolle implementatie en behoud van zelfroosteren in Vlaamse ziekenhuizen. Deze case study biedt dan ook waardevolle inzichten voor het begrijpen van de uitdagingen en kansen rond zelfroosteren in de context van afdelingen IZ, en het kan dienen als basis voor verdere onderzoeken en strategieën om het behoud en de aantrekking van verpleegkundigen in Vlaamse ziekenhuizen te verbeteren.
Promotor | Jeroen Trybou |
Opleiding | Management en Beleid van de Gezondheidszorg |
Kernwoorden | Zelfroosteren Intensieve Zorgen |