Het effect van flow ball SOVTE op de stemkwaliteit en vocale mogelijkheden van zangers
Decancq Louise, 2023
De menselijke stem is een zeer belangrijk communicatiemiddel, vooral voor professionele stemgebruikers zoals professionele zangers. Zangers stellen hogere eisen aan hun stem en hebben daarom meer risico om een stemstoornis te ontwikkelen. Stemtraining en -therapie zijn essentieel om stemproblemen te voorkomen en te behandelen. Hiervoor worden vaak semi-occluded vocal tract exercises (SOVTE) gebruikt. Dit zijn oefeningen waarbij er een gedeeltelijke vernauwing is van ons spraakkanaal tijdens stemgeven. Een voorbeeld van een SOVTE is straw phonation (SP), d.i. stemgeven door een rietje. Het rietje is smaller dan onze keel en zorgt dus bijgevolg voor een vernauwing (en verlenging) van het spraakkanaal. Deze oefeningen verbeteren de interactie tussen de stemplooien en het spraakkanaal. Dit zorgt voor een optimaal stemgebruik. Je gebruikt je stem dus op een manier dat de minste inspanning vereist en de minste schade aanbrengt aan de stemplooien. Je kan met andere woorden praten of zingen zonder dat je stem te vermoeid raakt of schade loopt. Recentelijk is de flow ball (FB) geïntroduceerd als een nieuwe techniek voor stemtraining. De FB visualiseert de luchtstroom tijdens stemgeven door het balletje dat omhoog gaat (real-time visuele feedback) en is ook vergelijkbaar met een SOVTE. De FB biedt potentiële voordelen voor zangers, zoals het verbeteren van de controle over de ademhaling en stemgeving. Het gebrek aan onderzoek naar de effecten van de FB op de stemkwaliteit van zangers benadrukt echter de behoefte aan verdere studie. Binnen dit onderzoek werd dan ook gekeken of de FB effect kan hebben op de stemkwaliteit en de vocale mogelijkheden van zangers. Het eventuele effect van de FB werd vergeleken met dat van SP of geen training. Voor het onderzoek meldden 24 zangers tussen 19 en 62 jaar zich aan om deel te nemen. De zangers werden at random (willekeurig) in drie groepen verdeeld. De ene groep kreeg gedurende drie weken een halfuur stemtraining per week met de FB, de andere met SP. Aan de participanten werd ook gevraagd om twee keer per week thuis een reeks oefeningen uit te voeren. De derde groep diende als controle en kreeg geen stemtraining en bijgevolg ook geen oefeningen voor thuis. Zowel voor als na de drie weken training werd een volledig klassiek stemonderzoek bestaande uit objectieve en subjectieve metingen uitgevoerd. Er konden slechts weinig verbeteringen vastgesteld worden in de objectieve parameters van de stem, zowel bij de FB- als bij de SP-groep. Het effect van SP leek zich voornamelijk te situeren binnen de subjectieve zelfbeoordelingen. Zo gaf deze groep aan minder ongemak te ervaren in en rond de keel na de drie weken stemtraining. Het onderzoek toonde ook enkele tekorten in methode. Het is van belang bij SOVTE dat er veelvuldig geoefend wordt om effect te bereiken. Binnen deze studie zou de oefenfrequentie te laag kunnen gelegen hebben. Verder onderzoek is nodig om onze resultaten te bevestigen of te weerleggen.
Promotor | Iris Meerschman |
Opleiding | Logopedische en Audiologische Wetenschappen |
Domein | Logopedie |
Kernwoorden | 'zangers' 'SOVTE' 'stemkwaliteit' 'Flow Bal' 'straw phonation' |