De associatie tussen beroepsmatige fysieke activiteit en cardiorespiratoire fitheid, BMI als confounder en moderator

Lievens Lauri, 2022
Is fysieke arbeid gezond? Hebben mensen met een fysiek zware job en overgewicht een slechtere hart- en vaatgezondheid? Bewegen is goed voor de gezondheid, maar niet als het gaat over lang aangehouden fysieke arbeid. Verschillende werk gerelateerde inspanningen, zoals lasten tillen of regelmatig met de armen boven schouderhoogte werken, hebben een negatieve invloed op de hart- en vaatgezondheid. Onderzoek toont aan dat dit soort arbeid, in tegenstelling tot sporten, het hart op een slechte manier belast. Tijdens het sporten worden het hart en de bloedvaten gedurende een korte periode sterk belast. Het hart krijgt na deze inspanning de tijd om te herstellen, waardoor het sterker wordt. Fysieke arbeid heeft tegenovergestelde effecten op het hart. Het hart en de bloedvaten worden continue belast en krijgen onvoldoende tijd om te herstellen, dit kan aanleiding geven tot beschadiging van deze organen en dus een verhoogd risico op hart- en vaatziekten. Onderzoek toont aan dat mensen met een fysieke zware job meer kans hebben op een slechte hartgezondheid. Er is dus een negatief verband tussen fysieke arbeid en hartgezondheid. Onderzoek stelt dat dit negatief verband kan beïnvloed worden door de Body Mass Index (BMI). BMI kan een verstorende of een modererende variabele zijn. Een verstorende variabele heeft een sterk verband met de variabelen waartussen je een relatie wil onderzoeken. Dit wil zeggen dat BMI een sterk verband heeft met fysieke arbeid en hartgezondheid. Als er tijdens het bestuderen van het verband tussen fysieke arbeid en hartgezondheid geen rekening wordt gehouden met BMI, zorgt dit voor een verkeerde interpretatie van het verband. De eigen studie bevestigd dat BMI een verstorende variabele is. BMI zou niet alleen een verstorende variabele maar ook een moderator kunnen zijn. Een moderator is een variabele die de sterkte en de richting van het verband kan beïnvloeden. Eigen onderzoek kon niet aantonen dat BMI een moderator is. Het verband tussen fysieke arbeid en hartgezondheid is niet verschillend naargelang de BMI-categorie. Mensen met een fysiek zware job en overgewicht hebben geen slechtere hartgezondheid in vergelijking met mensen met een gezonde BMI. Er is echter weinig literatuur beschikbaar over dit onderwerp. Verder onderzoek bij een grotere steekproef en bij mensen met overgewicht is noodzakelijk om deze resultaten te bevestigen. In tegenstelling tot de gangbare veronderstellingen heeft fysieke arbeid een overwegend negatieve impact op de gezondheid. Meer fysieke activiteit op het werk zorgt voor een slechtere hartgezondheid. Toekomstig onderzoek moet BMI opnemen als een verstorende variabele. De rol van BMI als moderator moet verder onderzocht worden. Als BMI een moderator zou zijn van dit verband dan is het belangrijk om hiermee rekening te houden bij het ontwikkelen van gezondheid bevorderende programma’s.

Promotor Els Clays
Opleiding Gezondheidsvoorlichting en -bevordering
Kernwoorden Fysieke activiteit op het werk cardiovasculaire gezondheid BMI confounder moderator