Pre-treatment planning of endoscopic retrograde cholangiopancreatography procedures using 3D reconstructions of the bile ducts

Mestdagh Kenzo, Slagmulder Louise, 2023
De galwegen staan in voor het transport van galvocht van de lever, waar het geproduceerd wordt, naar de dunne darm. Deze galwegen kunnen aangetast worden door verschillende aandoeningen. Eén hiervan, en waarop dit werk zich toespitst, zijn galwegvernauwingen waarbij de diameter van de galwegen afneemt tot soms zelfs een volledige obstructie. Hierdoor kan het galvocht niet meer of nauwelijks doorstromen, stapelt het zich op en kunnen de patiënten geconfronteerd worden verschillende symptomen zoals jeuk, geelzucht, doffe buikpijn, misselijkheid, koorts of gewichtsverlies. Welke symptomen patiënten vertonen, is gedeeltelijk afhankelijk van de onderliggende oorzaak van de galwegvernauwing. Deze vernauwingen kunnen onder andere ontstaan door ontstekingsziekten, auto-immuunziekten, galstenen, tumoren of als gevolg van een levertransplantatie. Wanneer een patiënt zich presenteert met klachten wordt klassiek eerst aan beeldvorming gedaan. Men kan beroep doen op echografie, CT-scan of MR-beeldvorming ter visualisatie van de galwegen en een eventuele vernauwing. Naargelang de onderliggende oorzaak van de vernauwing kan deze reeds waargenomen worden op de beeldvorming. Naast het behandelen van de onderliggende oorzaak is het ook mogelijk de vernauwing zelf te verhelpen door een overbrugging, met behulp van chirurgie of door het plaatsen van een stent. Een stent is een plastic of metalen cilindervormig gaasje dat minimaal invasief geplaatst kan worden, de doorgang terug breder maakt én zo de afvloei van galvocht terug mogelijk maakt. Dit neemt vaak reeds een deel van de symptomen weg. De plaatsing van een stent gebeurt na introductie van een camera in de dunne darm. Daarmee verkrijgt men toegang tot de galwegen. De zoektocht naar de correcte route naar de vernauwing alsook de keuze van de meest passende stent is tot op heden vaak nog een trial-and-error proces. Om dit proces te vereenvoudigen, richt deze studie zich op het ontwikkelen van patiënt-specifieke 3D-modellen van de galwegen, die kunnen meegenomen worden in de preoperatieve planning bij de behandeling van galwegvernauwingen. De 3D modellen werden in deze studie handmatig gemaakt voor zes patiënten op basis van de beschikbare beeldvorming. Van deze zes waren er drie patiënten met galwegvernauwingen en drie zonder vernauwingen. De beeldvorming van patiënten zonder aandoening van de galwegen werd mee opgenomen ter verificatie van de onderzochte optimale beeldvormingsmodaliteit en de methodologie. Hieruit bleek dat het construeren van deze modellen op een vlotte en tijdsefficiënte manier verloopt, mits het beschikken over kwalitatieve en correcte beeldvorming. Dit kan de barrière tot het gebruik van 3D-modellen in de klinische praktijk verlagen. Het gebruik van deze modellen kan veel verschillende voordelen bieden. Men kan deze meenemen tijdens de patiëntenvoorlichting. Een dergelijk model stelt zowel de aandoening als de behandeling visueel voor aan de patiënt waardoor deze de ingreep beter kan begrijpen. Ook de chirurgen kunnen een beter inzicht krijgen in de patiënt-specifieke anatomie, wat kan leiden tot een betere voorbereiding en meer chirurgische nauwkeurigheid. Gezien ook vooraf op het model zowel de lengte als de diameter van de vernauwing opgemeten kunnen worden, kan dit de keuze van de stent reeds vóór de procedure vereenvoudigen. Hierdoor kan de ingreep met minder trial-and-error verlopen, waardoor minder medisch materiaal verspild zou worden. Al deze toepassingen zouden ook de operatietijd en complicatie-ratio kunnen verlagen, wat zowel de patiënt als de maatschappij ten goede komt. Een kortere operatietijd en minder complicaties betekenen immers minder lange ziekenhuisopnames en minder heropnames, dus ook lagere kosten. Bovendien kunnen deze modellen ook gebruikt worden in de opleiding van de chirurgen. Tot slot zouden 3D modellen in de toekomst ingezet kunnen worden voor verder onderzoek naar de galwegen, pathologieën en behandelingsmogelijkheden.

Promotor Charlotte Debbaut
Opleiding Geneeskunde
Domein Gastro- enterologie
Kernwoorden 3D Modellen Galwegen Galwegstricturen Pre-operatieve planning