Hypomineralisatie ter hoogte van de tweede melkmolaren: prevalentie, kenmerken en associatie met cariës bij 4-5 jarige kinderen in Gent

Chaimae Afkir, De Meulemeester Gwen, 2023
Kaasmolaren in het melkgebit Zijn kaasmolaren de nieuwe trend? In onze mond, of meer bepaald in die van de kinderen, doen er zich bepaalde trends voor. Er verschijnen namelijk steeds meer kaasmolaren in het melkgebit (wetenschappelijk ook wel HSPM genoemd). Een kaasmolaar is een andere naam voor een minder gemineraliseerde kies. Bij de vorming van onze tanden en melktanden, worden allerhande mineralen in de tand gebouwd als bakstenen aan een huis voor versterking. In sommige gevallen gaat daar helaas iets mis, waardoor de tand zijn stevigheid verliest. De tand krijgt dan het uitzicht van oude kaas: ze hebben witte, gele of zelfs bruine verkleuringen, waarbij ze in ernstige gevallen ook gemakkelijk kunnen afbrokkelen bij eten en kauwen (zoals op de foto hiernaast). Die kaasmolaren doken al langer op in het volwassen gebit, maar tegenwoordig worden ze ook in het melkgebit steeds vaker een probleem. Onderzoek in Gent heeft recent aangetoond dat ongeveer 1 op 3 kinderen tussen 3 en 6 jaar oud (32,3%) een of meerdere kaasmolaren heeft in het melkgebit. Eerste hulp bij kaasmolaren Hoe die kaasmolaren precies ontstaan is nog een groot vraagteken. Sommigen beweren dat dit foutje in de opbouw al voor de geboorte gemaakt wordt, en dat er dus zowel genetische invloeden als invloeden tijdens de zwangerschap spelen. Anderen spreken dan weer over een verband met de omgevingsfactoren, zoals fijn stof, gebrek aan nutriënten en veel stress. Het is niet altijd nodig om deze kaastanden te behandelen. Bij milde aantasting vertoont de tand wit verkleurde vlekjes die gewoon opgevolgd kunnen worden door de tandarts. In de ernstige gevallen, waarbij de tand afbrokkelt en zeer gevoelig is voor gaatjes, kan een kroon over de tand geplaatst worden om deze te beschermen tegen. Helaas moet in sommige gevallen, wanneer de schade te groot is, de kies toch getrokken worden. Kaasmolaren kunnen de toekomst voorspellen Het is dus belangrijk om bewust te zijn van het bestaan van deze kaasmolaren in het melkgebit, zodat de tanden tijdig behandeld en dus behouden kunnen worden. Er is echter nog een rol voor deze tanden. Het is zo dat een kind met kaasmolaren in het melkgebit een grotere kans heeft om ook in het volwassen gebit kaastanden te hebben. Men zou dus kunnen stellen dat ze de toekomst kunnen voorspellen. Snel genoeg naar de tandarts is dus de boodschap! Maatschappelijke meerwaarde en maatschappelijke impact Melktanden die aangetast zijn met HSPM worden behandeld volgens de ernst van de aantasting, maar een echte consensus over de behandeling ervan is er nog niet. Dergelijke tanden zouden gevuld kunnen worden, overkroond met een metalen kroon, of simpelweg geëxtraheerd indien er geen andere oplossing blijkt te zijn. Daarenboven is het volgens verschillende studies bewezen dat HSPM een predisponerende factor is voor het ontwikkelen van cariës. Door het beter in kaart brengen van waar en in hoeverre het aantal kaasmolaren voorkomt, zou men efficiëntere behandelingen op maat kunnen ontwikkelen, of eventueel HSPM in een vroeg stadium al kunnen opsporen en stoppen. Het is ook bewezen dat kinderen met HSPM een grotere kans hebben tot het ontwikkelen van MIH in het definitieve gebit. Een overzicht van de prevalentie van HSPM kan in deze zin ook bijdragen aan het vroeg detecteren van MIH. Na detectie van HSPM, kan de tandarts op tijd een preventief behandelplan met frequente opvolging instellen om omvangrijke behandelingen op jonge leeftijd zo veel mogelijk te vermijden. Hierbij speelt ook de bewustwording van de maatschappij voor deze defecten een rol. Sensibilisering van ouders is hierbij ook belangrijk. De kennis kan via posters of folders tot bij de ouders gebracht worden om ze voldoende op de hoogte te brengen van het onderwerp, in de hoop een stijging in het aantal preventieve tandartsbezoeken te verkrijgen.

Promotor Sivaprakash Rajasekharan
Opleiding Tandheelkunde
Domein Kindertandheelkunde
Kernwoorden Kaasmolaren melkgebit HSPM MIH