'T LIGT NIET ALTIJD VOOR DE HAND Onze handen stellen ons in staat om de wereld om ons heen te ontdekken, waardoor de mens één van de meest behendige wezens op aarde is. Maar heb je je ooit afgevraagd hoe dat mogelijk is? In ons brein vinden we een voorstelling terug van elk van onze lichaamsdelen, inclusief onze hand. Deze voorstellingen kunnen we omschrijven als handrepresentaties. Een van die representaties is die van de grootte van onze hand. Het blijkt echter dat deze voorstelling in onze hersenen een compleet andere vorm aanneemt: onze handpalm lijkt breder en onze vingers lijken korter. Handig om te weten Voor we dieper ingaan op de vervormde voorstelling van onze handgrootte, is het belangrijk om te weten dat er verschillende soorten van deze handrepresentatie bestaan. Deze beelden in ons brein worden beïnvloed door wat we zien, voelen, horen en wat we dagelijks met onze handen doen. Zo hebben we één bepaalde representatie die gevormd wordt door wat we zien. Dat maakt dat deze zeer nauwkeurig is qua vorm en grootte. Alle andere vormen van handrepresentatie zijn duidelijk verstoord in onze hersenen. Dagelijks nodig Laten we een alledaags voorbeeld nemen om dit duidelijker te maken. Zelfs bij de meest eenvoudige handelingen maken we onbewust gebruik van handrepresentaties. Ook bij het opheffen van een simpel glas vertrouwen we op dit enigzins vreemde beeld van onze hand in onze hersenen. Wanneer we doelgericht naar onze hand en het glas kijken, zijn we minder afhankelijk van het beeld dat onze hersenen creëren: wat we zien geeft ons de juiste informatie. Maar wanneer we snel en automatisch handelen, is het belangrijk dat we kunnen vertrouwen op de inschatting van de grootte van onze hand zoals onze hersenen die maken. Anders zouden we naast het glas grijpen. Vervormde hand Recent onderzoek toont aan dat bij gezonde mensen deze voorstelling van handgrootte steeds op dezelfde manier afwijkend is: onze handpalm wordt breder geïnterpreteerd en onze vingers lijken korter. Het is belangrijk om te weten dat deze representatie van handgrootte flexibel is en kan veranderen door ervaring en training. Zo zouden professionele pianospelers vermoedelijk een meer gedetailleerde handrepresentatie hebben: zij zullen hun vingers korter inschatten. Omgekeerd is het ook aangetoond dat wanneer het gevoel van de hand op de een of andere manier verstoord is, deze representatie van handgrootte beïnvloed wordt. Zo blijken mensen met een zenuwletsel aan de arm hun vingers opnieuw langer voor te stellen. Dit komt doordat de normale zenuwsignalen die de hersenen bereiken, wegvallen. Dit leidt tot een afwijkende handrepresentatie. Nauwkeurig werk Laten we teruggaan naar ons alledaagse voorbeeld: het heffen van een glas. Het blijkt dat onze ingeschatte korte vingers eigenlijk een voordeel kunnen zijn wanneer we het glas willen vastpakken. Hoe korter we denken dat onze vingers zijn, des te minder kans hebben we om ernaast te grijpen. Ons brein dwingt ons om heel nauwkeurig te werk te gaan. Wanneer we onze vingers langer inschatten (zoals mensen met een zenuwletsel dat doen), worden onze handelingen minder precies, waardoor de kans toeneemt dat we het glas omstoten. Zo zie je maar, het ligt niet altijd voor de hand.