De relatie tussen fysieke activiteit en kwaliteit van leven bij kinderen met mucoviscidose

Janssens Margot, Van den Brande Winie, 2022
Mucoviscidose, ook bekend als taaislijmziekte of cystische fibrose, is een erfelijke aandoening die wereldwijd voorkomt en het resultaat is van autosomaal recessieve overerving. Wereldwijd dragen naar schatting 162.428 mensen deze complexe ziekte met zich mee. Een aanzienlijk deel van deze populatie behoort tot de Europese etniciteit en heeft een lichte huidskleur. In België ligt het prevalentiecijfer op 1352, waarvan 35,1% kinderen zijn. Voor kinderen en jongeren die leven met mucoviscidose is het aanmoedigen van fysieke activiteit van groot belang. Dit heeft een gunstig effect op zowel hun fysieke als mentale gezondheid, verhoogt de overlevingskansen en heeft een positieve invloed op hun levenskwaliteit. De kwaliteit van leven kan een indicatie zijn voor het succes van de behandelingen, wat kan bijdragen aan een vermindering van de symptomen en een verbetering van de zorg en revalidatie. Hoewel er geen specifieke richtlijnen zijn voor fysieke activiteit bij kinderen en jongeren met mucoviscidose, worden de aanbevelingen van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) voor kinderen tussen de 6 en 17 jaar als leidraad genomen. Het aanbevolen om dagelijks gemiddeld 60 minuten matige tot zware fysieke activiteit te doen. Het is interessant op te merken dat zowel kinderen en jongeren met mucoviscidose als de gezonde populatie vaak niet aan deze norm voldoen. Het doel van deze masterproef was om de relatie tussen verschillende intensiteiten van fysieke activiteit (licht, matig en zwaar) en de levenskwaliteit bij kinderen en jongeren met mucoviscidose te onderzoeken. Door middel van een cross-sectioneel onderzoek werd de fysieke activiteit van 28 kinderen en jongeren met mucoviscidose objectief gemeten met behulp van een accelerometer. Hun kwaliteit van leven werd geëvalueerd met behulp van de CFQ-R vragenlijst. Deze vragenlijst bevraagd uit 12 verschillende subdomeinen: fysiek, emotie, vitaliteit, eten, behandelingslast, lichaam, percepties van gezondheid, school/rol, gewicht, luchtwegen, spijsvertering en sociaal. Het belangrijkste resultaat van deze studie toonde aan dat er geen significant verband was tussen de verschillende intensiteiten van fysieke activiteit en de diverse subdomeinen van levenskwaliteit. Dit resultaat sluit aan bij eerdere onderzoeken die op dezelfde manier de relatie tussen fysieke activiteit en levenskwaliteit bij kinderen en jongeren hebben onderzocht. Hoewel sommige studies wel significante verbanden vonden tussen fysieke activiteit en de levenskwaliteit gebruikten zij andere methodologieën, zoals subjectieve metingen van fysieke activiteit via vragenlijsten en alternatieve vragenlijsten voor levenskwaliteit. Hoewel het ontbreken van aanzienlijke bevindingen, kunnen deze resultaten wel worden aangenomen. Gezien het feit dat zowel objectief gemeten fysieke activiteit als de CFQ-R vragenlijst voor het worden beschouwd als zeer valide meetinstrumenten. Desalniettemin mag dit niet worden opgevat als een ontmoediging van het promoten van fysieke activiteit onder kinderen en jongeren met mucoviscidose. Dit advies wordt gestaafd door vergelijkbare onderzoeken onder individuen met mucoviscidose evenals bewezen gunstige effecten bij gezonde individuen. Het benadrukken van de waarde van fysieke activiteit blijft van essentieel belang. Dergelijke activiteit wordt in verband gebracht met diverse voordelen voor de gezondheid zowel fysiek als psychologisch en draagt op die manier bij aan de algehele levenskwaliteit. Aangezien mensen met mucoviscidose dagelijkse uitdagingen het hoofd moeten bieden die hun levens beïnvloeden, is het begrijpen van de impact van fysieke activiteit op hun levenskwaliteit van groot belang. Dit stelt medische professionals en zorgverleners in staat om effectievere aanbevelingen te doen voor een gezonde levensstijl. Dit kan niet alleen de gezondheid van individuen verbeteren maar ook de last verminderen voor families, gezondheidszorgsystemen en de bredere samenleving.

Promotor Marieke De Craemer
Opleiding Gezondheidsbevordering
Kernwoorden fysieke activiteit kinderen levenskwaliteit Jongeren Mucoviscidose